Opus 31
Tres Gesange per a veu i piano
Any 1840
Indicació de temps.- Tres cançons
Die Löwenbraut (G minor)
Die Kartenlegerin (E♭ major)
Die rote Hanne (B♭ major) (“For a bass voice”)
1- Die Lowenbraut/La núvia del lleó
Any 1840
En clau de sol menor
Indicació de temps.- Langsam
Llibretista.- Adalbert von Chamisso (1781-1838)
Dedicatòria- Frau Gräfin Ernestine von Zedtwitz (1816–1844)
Per a veu, piano i cor ad libitum
Període Romantic
Die Lowenbraut
Mit der Myrte geschmückt und dem Brautgeschmeid,
Des Wärters Tochter, die rosige Maid,
Tritt ein in den Zwinger des Löwen; er liegt
Der Herrin zu Füßen, vor der er sich schmiegt.
Der Gewaltige, wild und unbändig zuvor,
Schaut fromm und verständig zur Herrin empor;
Die Jungfrau, zart und wonnereich,
Liebestreichelt ihn sanft und weinet zugleich:
“Wir waren in Tagen, die nicht mehr sind,
Gar treue Gespielen wie Kind und Kind,
Und hatten uns lieb und hatten uns gern;
Die Tage der Kindheit, sie liegen uns fern.
Du schütteltest machtvoll, eh wir’s geglaubt,
Dein mähnen-umwogtes, königlich Haupt;
Ich wuchs heran, du siehst es, ich bin
Das Kind nicht mehr mit kindischem Sinn.
O wär ich das Kind noch und bliebe bei dir,
Mein starkes, getreues, mein redliches Tier;
Ich aber muß folgen, sie taten mir’s an,
Hinaus in die Fremde dem fremden Mann.
Es fiel ihm ein, daß schön ich sei,
Ich wurde gefreit, es ist nun vorbei; —
Der Kranz im [Haare]1, mein guter Gesell,
Und [nicht vor Tränen]2 die Blicke mehr hell.
Verstehst du mich ganz? Schaust grimmig dazu;
Ich bin ja gefaßt, sei ruhig auch du;
Dort seh ich ihn kommen, dem folgen ich muß,
So geb ich denn, Freund, dir den letzten Kuß!”
Und wie ihn die Lippe des Mädchens berührt,
Da hat man den Zwinger erzittern gespürt,
Und wie er am [Gitter]3 den Jüngling erschaut,
Erfaßt Entsetzen die bangende Braut.
Er stellt an die Tür sich des Zwingers zur Wacht,
Er schwinget den Schweif, er brüllet mit Macht;
Sie flehend, gebietend und drohend begehrt
Hinaus; er im Zorn den Ausgang wehrt.
Und draußen erhebt sich verworren Geschrei.
Der Jüngling ruft: “bringt Waffen herbei;
Ich schieß ihn nieder, ich treff ihn gut.”
Aufbrüllt der Gereizte, schäumend vor Wut.
Die Unselige wagt’s, sich der Türe zu nahn,
Da fällt er verwandelt die Herrin an;
Die schöne Gestalt, ein gräßlicher Raub,
Liegt blutig zerrissen, entstellt in dem Staub.
Und wie er vergossen das teure Blut,
Er legt sich zur Leiche mit finsterem Mut,
Er liegt so versunken in Trauer und Schmerz,
Bis tödlich die Kugel ihn trifft in das Herz.
La núvia del lleó
Ornada amb la corona nupcial i el vestit de núvia,
la filla del guardià, la donzella de pell color de rosa,
entra a la gàbia del lleó; ell s’ajau
als peus de la seva mestressa, i es vincla al seu davant.
El que abans era impetuós, ferotge i indòmit,
aixeca els ulls vers la mestressa, devot i assenyat;
la donzella, tendrament i amb molt delit,
l’acaricia suaument i amorosa, tot plorant:
“Nosaltres, en dies que ja han passat, érem
bons companys de joc, com dos infants,
i ens estimàvem i ens apreciàvem:
els dies de la infantesa són ben lluny de nosaltres.
Abans del que ens imaginàvem, tu poderós,
movies el teu cap reial, envoltat de crinera;
jo vaig créixer, ho pots veure, ja no soc
la nena petita amb esperit infantil.
Oh, si encara fos infant i pogués restar amb tu,
el meu fort, fidel i lleial animal;
però haig de seguir, m’obliguen a fer-ho,
un home foraster a l’estranger.
Li va semblar que jo era bella,
va demanar la meva mà, i ara tot s’ha acomplert;
una corona al meu cap, estimat company meu,
i el meu esguard enterbolit de llàgrimes.
Em pots entendre bé? Esguardes tan sorrut;
soc captiva, resta tranquil tu també;
per allà el veig venir, el que jo haig de seguir,
així doncs, amic meu, et faig el darrer petó!”
I quan els llavis de la donzella el freguen,
se sent la gàbia tremolar,
i quan ell veu el jove a les barres,
l’esglai s’apodera de la núvia angoixada.
Es col·loca a la porta de la gàbia per protegir-la,
remena la cua i rugeix amb força;
ella suplicant, demanant i amenaçant, vol sortir;
ell, ple de fúria, li impedeix l’eixida.
I a fora s’origina una cridòria confusa.
El jove crida: “Porteu una arma;
li dispararé i l’encertaré.”
La bèstia colèrica escumeja de ràbia.
La malaurada gosa acostar-se a la porta,
i llavors ell, transformat, ataca la seva mestressa;
la bella figura, una horrible presa,
resta a terra, a la pols, sagnant lacerada i desfigurada.
I ell, havent vessat la preciosa sang,
s’ajeu al costat del cos mort amb ànim sorrut,
absort en l’aflicció i el dolor,
fins que la bala letal li ensopega el cor.
2- Die Kartenlegerin/La tiradora de cartes
Any 1840
En clau de mi bemoll major
Indicació de temps.-Lebhaft, leise (Viva, tranquil·la)
Llibretista.- .-Adlebert von Chamisso (1781-1838) despres de Pierre Jean de Béranger (1780-1857)
Per a veu, piano i cor
Període Romàntic
Dedicatòria Frau Gräfin Ernestine von Zedtwitz (1816–1844)
Die Kartenlegerin
Schlief die Mutter endlich ein
Über ihrer Hauspostille?
Nadel, liege du nun stille:
Nähen, immer Nähen, — nein! —
Legen will ich mir die Karten.
Ei, was hab ich zu erwarten?
Ei, was wird das Ende sein?
Trüget mich die [Ahndung]1 nicht,
Zeigt sich Einer, den ich meine, —
Schön! da kommt er ja, der Eine,
Coeurbub kannte seine Pflicht. —
Eine reiche Witwe? — wehe!
Ja, er freit sie, ich vergehe!
O verruchter Bösewicht!
Herzeleid und viel Verdruß, —
Eine Schul’ und enge Mauern, —
[Carreaukönig]2, der bedauern
Und zuletzt mich trösten muß. —
Ein Geschenk auf artge Weise —
Er entführt mich — Eine Reise —
Geld und Lust im Überfluß!
Dieser [Carreaukönig]2 da
Muß ein Fürst sein oder König
Und es fehlt daran nur wenig,
Bin ich selber Fürstin ja. —
Hier ein Feind, der mir zu schaden
Sich bemüht bei seiner Gnaden,
Und ein Blonder steht mir nah.
Ein Geheimnis kommt [zu Tag]3,
Und ich flüchte noch bei Zeiten, —
Fahret wohl, ihr Herrlichkeiten!
O das war ein harter Schlag!
Hin ist Einer, eine Menge
Bilden um mich ein Gedränge,
Daß ich [kaum sie]4 zählen mag.
Dieser hier in grauem Haar
Ist ein Junker wohl vom Lande,
Spröde halt’ ich ihn am Bande
Und ich führ’ ihn zum Altar. —
Nach Paris! — Ein lustig Leben!
Brummt der Mann, so lach’ ich eben,
Bleibt doch alles, wie es war. —
[Kommt das grämliche Gesicht]5,
Kommt die Alte da mit Keuchen,
Lieb’ und Lust mir zu verscheuchen,
Eh’ die Jugend mir gebricht? —
Ach! die Mutter ist’s, die aufwacht,
Und den Mund zu schelten aufmacht.–
Nein, die Karten lügen nicht!
La tiradora de cartes
S’ha adormit finalment la mare
damunt el seu devocionari?
Agulla, resta ara tranquil·la:
cosir, sempre cosir, — no! –
Tiraré les cartes per a mi.
Ei, què puc esperar?
Ei, què s’esdevindrà al final?
Si el meu pressentiment no m’enganya,
es manifestarà un, aquell que em penso,
fabulós! Ja arriba, ell, l’únic,
la sota de cors coneixia el seu deure.
Una vídua rica? – Ai!
Sí, es vol casar amb ella, em moro!
Oh, infame malvat!
Penes del cor i molta desplaença,
una escola i parets angostes,
el rei de diamants que m’ha de plànyer
i finalment m’ha de consolar.
Un regal amb tota cortesia,
se m’emporta – un viatge –
diners i plaer en abundància!
Aquest rei de diamants
deu ser allà un príncep o un rei
i faltaria ben poc
per ser jo mateixa princesa.
Aquí hi ha un enemic que per perjudicar-me
malda davant la seva Altesa,
i a prop meu hi ha un home ros.
Un secret surt a la llum,
i m’escapo just a temps,
adéu, grandeses!
Oh, això ha estat un cop molt dur!
Ell, l’únic, ha marxat, una munió de gent
s’agombola al meu voltant
i amb prou feines els puc comptar.
Aquest aquí, amb els cabells grisos,
és un aristòcrata rural,
falaguera, el lligo amb una corda
i me l’emporto a l’altar.
A París! – Una vida alegre!
Si l’home rondina, jo me’n ric,
però tot resta com abans.
Apareix el rostre malhumorat,
la vella arriba panteixant,
per fer fora de mi l’amor i el goig
abans que passi la meva joventut? –
Ai! És la mare que s’ha despertat
i obre la boca per renyar-me.
No, les cartes no menteixen!
3- Die Rothe Hanne/La Hanne Roja
Any 840
En clau de si bemoll major
Indicació de temps.- Nicht schenell, sehr ernst (No cridaner, molt greu)
Llibretista.- Adalbert von Chamisso (1781-1838) despres de Pierre Jean de Béranger (1780-1857)
Per a veu, piano i cor ad libitum
Dedicatòria Frau Gräfin Ernestine von Zedtwitz (1816–1844)
Den Säugling an der Brust
Den Säugling an der Brust,
Den zweiten der Knaben auf dem Rücken, führt
Sie an der Hand den Erstgebornen,
Der fast entkleidet, barfuß, friert.
Den Vater haben sie gefangen,
Er kühlt im Kerker seinen Mut.
Sei Gott du mit der roten Hanne!
Der Wilddieb sitzt in sichrer Hut.
Ich sah sie oft in bessern Tagen,
Schulmeisters liebes Töchterlein;
Sie spann und sang und las und nähte,
Ein herzig Kind und schmuck und fein;
Beim Sonntagstanz im Kreis der Linden,
Wie war sie froh und wohlgemut!
Sei Gott du mit der roten Hanne!
Der Wilddieb sitzt in sichrer Hut.
Ein junger reicher hübscher Pächter
Versprach ihr einst ein beßres Glück;
Ihr rotes Haar, das ward verspottet,
Der reiche Freier trat zurück;
Es kamen andre, gingen wieder,
Sie hatte ja kein Heiratsgut.
Sei Gott du mit der roten Hanne!
Der Wilddieb sitzt in sichrer Hut.
Ein Taugenichts war schnell entschlossen:
Ich nehm’ dich zum Weibe, blond oder rot;
Drei Büchsen hab’ ich, weiß die Schliche,
Der Förster macht mir keine Not;
Den Schwarzrock will ich auch bezahlen,
Des Sprüchlein uns zusammen tut.
Sei Gott du mit der roten Hanne!
Der Wilddieb sitzt in sichrer Hut.
Sie sprach nicht nein, mit sanfter Lockung
Gebot Natur in ihrer Brust,
Und dreimal ward allein im Walde
Sie Mutter unter bittrer Lust.
Die Kinder treiben und gedeihen,
Ein blühend frisch gesundes Blut.
Sei Gott du mit der roten Hanne!
Der Wilddieb sitzt in sichrer Hut.
Des treuen Weibes nächt’gen Jammer
Erhellet noch ein milder Schein.
Sie lächelt: ihre Kleinen werden
Schwarzlockig wie der Vater sein;
Sie lächelt: ach, aus ihrem Lächeln
Schöpft der Gefangne frischen Mut.
Sei Gott du mit der roten Hanne!
Der Wilddieb sitzt in sichrer Hut.
El nodrissó al pit
El nodrissó al pit,
el segon fill a coll,
i el primogènit el porta a la mà,
mig nu, descalç, glaçat de fred.
El pare l’han detingut,
a la presó ell apaivaga el seu tremp.
Que Déu protegeixi la Joana del pèl roig!
El caçador furtiu és en lloc segur.
En dies millors jo la veia sovint,
l’estimada filla del mestre d’escola;
ella filava i cantava, llegia i cosia,
una bella criatura, gràcil i elegant;
els diumenges a la dansa a l’entorn del til·lers,
que alegre estava i de bon humor!
Que Déu protegeixi la Joana del pèl roig!
El caçador furtiu és en lloc segur.
Un jove granger, ric i ben plantat,
un cop li prometé una millor sort;
es burlava dels seus cabells rojos,
el ric pretendent es féu enrere;
d’altres en vingueren i marxaren,
ella no tenia cap dot.
Que Déu protegeixi la Joana del pèl roig!
El caçador furtiu és en lloc segur.
Un brivall es decidí de seguida:
et prenc per esposa, rossa o de pèl roig;
tinc dos fusells, soc espavilat,
el guardabosc no m’emprenya pas;
jo pagaré també el capellà
que amb una petita homilia ens unirà.
Que Déu protegeixi la Joana del pèl roig!
El caçador furtiu és en lloc segur.
Ella no digué pas que no, amb una suau atracció
la natura s’imposà al seu pit
i per tres vegades esdevingué mare,
tota sola al bosc amb un goig amarg.
Els infants creixeren i triscaren,
moguts per una sang exuberant, viva i sana.
Que Déu protegeixi la Joana del pèl roig!
El caçador furtiu és en lloc segur.
Una feble resplendor il·lumina tanmateix
l’ombrívola misèria de l’esposa fidel..
Ella somriu: els seus fills tindran
els cabells negres com el pare;
ella somriu: ai, del seu somriure
el presoner recobra un nou coratge.
Que Déu protegeixi la Joana del pèl roig!
El caçador furtiu és en lloc segur.
La música expressa allò que no es pot dir amb paraules però que tampoc no pot romandre en silenci.
Robert Schumann